Ευαγγελία Καζαντινού
Η Ευαγγελία Καζαντινού είναι Διδάκτορας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στην επιστήμη της μετάφρασης. Είναι απόφοιτη του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου και κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης στην Οικονομική, Νομική και Πολιτική μετάφραση από το ίδιο Τμήμα με γλώσσες εργασίας την Αγγλική και τη Γαλλική.
Διδάσκει στο Τμήμα Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του ΕΚΠΑ τα μαθήματα: Μετάφραση πολιτικών, κοινωνικών, οικονομικών κειμένων Αγγλικής-Ελληνικής και Κειμενική ανάλυση και έρευνα τεκμηρίωσης στην πράξη της μετάφρασης.
Είναι επαγγελματίας μεταφράστρια και μεταφράζει, κυρίως, νομικά, οικονομικά, ιατρικά, τεχνικά, διοικητικά κείμενα, καθώς και κείμενα μάρκετινγκ, ιστορικού ή άλλου επιστημονικού περιεχομένου.
Διακειμενικότητα και μετάφραση: η Προδρομική διακειμενικότητα στη μετάφραση πραγματολογικών κειμένων
Η διακειμενικότητα, ως έννοια που διασυνδέει στοιχεία ενός κειμένου με άλλα προγενέστερα κείμενα, έχει ερευνηθεί εκτενώς στη λογοτεχνία. Ωστόσο, η μελέτη της σε πραγματολογικά κείμενα και μάλιστα ως στοιχείο που θα πρέπει να εντοπίζεται κατά τη μεταφραστική διαδικασία, διότι συμβάλλει στην κατανόηση του προς μετάφραση κειμένου και, κατά συνέπεια, στην καλύτερη απόδοσή του στη γλώσσα-στόχος, έχει απασχολήσει και θεωρητικούς της μετάφρασης (βλ. ενδεικτικά Hatim & Mason, 1990; Hatim, 2001; Neubert & Shreve, 1992; Reiss & Vermeer, 1984). Η παρούσα ανακοίνωση βασίζεται στη διδακτορική διατριβή της γράφουσας (Καζαντινού, 2018), όπου προτάθηκε ένα εμπειρικό και ταξινομικό μοντέλο διερεύνησης της διακειμενικότητας και της διακειμενικής συνεκτικότητας, δηλαδή κατά πόσον είναι εφικτή η απόδοσή της και με ποιον τρόπο, μελετώντας ένα παράλληλο σώμα κειμένων από μεταφράσεις μεταπτυχιακών φοιτητών του Τ.Ξ.Γ.Μ.Δ. πάνω σε κείμενα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με γλώσσες την Αγγλική και την Ελληνική. Στο εν λόγω μοντέλο προτάθηκε η διάκριση σε Αναδρομική και Προδρομική διακειμενικότητα (η διασύνδεση στοιχείων του κειμένου με μελλοντικά κείμενα), σε Άμεση και Έμμεση διακειμενικότητα και σε Εξωγλωσσική και Ενδογλωσσική και επίσης η ενσωμάτωσή της στη διδασκαλία της μετάφρασης. Στόχος της παρουσιαζόμενης μελέτης είναι η διερεύνηση της εφαρμογής του μοντέλου και σε άλλους τύπους πραγματολογικών κειμένων προερχόμενων από διεθνείς οργανισμούς, όπως είναι το ΝΑΤΟ, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, τα Ηνωμένα Έθνη, με εστίαση στην Προδρομική διακειμενικότητα. Για τον σκοπό αυτόν, συγκεντρώθηκε ένα σώμα κειμένων στην αγγλική γλώσσα αποτελούμενο από αποφάσεις, εκθέσεις, στρατηγικές, πρακτικά συνεδριάσεων και ομιλίες, το οποίο μελετήθηκε και επισημειώθηκε με το εργαλείο CATMA. Τα αποτελέσματα της μελέτης επιβεβαιώνουν την ύπαρξη της Προδρομικής διακειμενικότητας. Η αξιοποίηση του μοντέλου στη διδασκαλία της μετάφρασης, μέσω ασκήσεων εντοπισμού και απόδοσής της, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ακόμη εργαλείο στη διάθεση του μεταφραστή.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Hatim, B. (2001). Teaching and Researching Translation. Harlow: Longman.
- Hatim, B., Mason, I. (1990). Discourse and the Translator. London: Longman.
- Neubert, A., Shreve, G. (1992). Translation as Text. Kent, Ohio: Kent State University Press.
- Reiß, K., Vermeer, H. (2021). Θεμελίωση μιας γενικής θεωρίας της μετάφρασης (O.I. Seel, Μετ.). Αθήνα: Δίαυλος.
- Καζαντινού, Ε. (2018). Σώματα κειμένων και διδακτική της μετάφρασης: σημασιοσυντακτικά ζητήματα και διακειμενική συνεκτικότητα (Διδακτορική διατριβή). Διαθέσιμο από: Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών.