Image

Olaf Seel

Ο Olaf Immanuel Seel υπηρετεί στο Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας (ΤΞΓΜΔ) του Ιονίου Πανεπιστημίου της Κέρκυρας ως αναπληρωτής καθηγητής με γνωστικό αντικείμενο «Γλώσσα και μετάφραση: γερμανικά-ελληνικά». Είναι φυσικός ομιλητής της γερμανικής και ελληνικής γλώσσας. Κατέχει πτυχίο Αγγλικής Φιλολογίας (1995), Θεατρολογίας (1995) και Γερμανικής Φιλολογίας (1999). Είναι αριστούχος διδάκτωρ της Μεταφρασεολογίας (2005). Έχει δημοσιεύσεις στους εξής τομείς: θεωρία της μετάφρασης, ενδογλωσσική μετάφραση, διδακτική της μετάφρασης, μεταφραστική ποιότητα, μη γλωσσική επικοινωνία, μεταφραστική πραγματολογία, διερμηνεία και ορολογία.

Τον Νοέμβριο 2020 του απονεμήθηκε το Βραβείο Μετάφρασης της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Μεταφρασεολογίας (EST) “2020 EST Translation Prize” για τη μετάφραση της μονογραφίας των Hans J. Vermeer και Katharina Reiß Grundlegung einer allgemeinen Translationstheorie στην ελληνική γλώσσα.

Προσβασιμότητα

Ο όρος «προσβασιμότητα» είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τη συζήτηση που αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, την αυτονομία και την ισότητα των ανθρώπων, όπως απορρέει στην εποχή μας από την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (1948). Τα ανθρώπινα δικαιώματα στηρίζονται σε δύο βασικές παραμέτρους που είναι μεταξύ τους αλληλένδετες, την αξιοπρέπεια και την πρόσβαση (Greco 2018: 207· Rizzo 2020: 2), εκ των οποίων η δεύτερη είναι προϋπόθεση για την πρώτη. Η διασφάλιση ενός αξιοπρεπούς βίου και των θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων για όλους και, ως εκ τούτου, η ισότητα μεταξύ των ανθρώπων καθίστανται δυνατές μόνο υπό την αίρεση της προσβασιμότητας. Προσβασιμότητα σημαίνει να μπορεί ο κάθε πολίτης ενός κράτους, με ή χωρίς αναπηρία (βλ. ενδεικτικά Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ανθρώπων με Αναπηρία 2008· Behindertengleichstellungsgesetz - BGG 2002· Maaß 2020: 49), να είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει τα όποια αγαθά, υλικά και πνευματικά, να έρθει σε διάδραση μαζί τους, διασφαλίζοντας έτσι και την αξιοπρέπειά του (Greco 2018: 209· Greco 2016).

Καίριας σημασίας είναι η επικοινωνιακή και πληροφοριακή προσβασιμότητα (Maaß 2020: 19· Lindholm/Vanhatalo 2021). Περιβαλλόμαστε από ειδικούς που μιλούν ή γράφουν συνεχώς σε ειδικές γλώσσες, παράγοντας πλειάδα δυσλειτουργικών ή δυσνόητων κειμένων τα οποία απευθύνονται στους χρήστες με τρόπο τέτοιο που δεν τους επιτρέπει να προσλάβουν και να χρησιμοποιήσουν σωστά τις παρεχόμενες πληροφορίες. Η ικανότητα αντιμετώπισης των δυσλειτουργικών κειμένων ποικίλλει ανάλογα με τους επικοινωνιακούς, γνωσιακούς και πληροφοριακούς πόρους που διαθέτει ένα άτομο (Maaß 2020: 19). Έτσι είναι προφανές ότι η πρόσβαση στην επικοινωνία διακυβεύεται όχι μόνο για ανθρώπους με επικοινωνιακές δυσκολίες που οφείλονται σε κάποια μορφή αναπηρίας, αλλά για όλα τα άτομα χωρίς κάποια μορφή αναπηρίας όταν οι επικοινωνιακές ανάγκες και απαιτήσεις τους δεν είναι εφικτό να ικανοποιηθούν σε μια δεδομένη κατάσταση.

Η Απλή Γλώσσα ή/και Εύκολη Γλώσσα ως ενδογλωσσική μετάφραση συνιστούν μέσο για τη διασφάλιση επικοινωνιακής και πληροφοριακής προσβασιμότητας για ανθρώπους με διάφορα είδη επικοινωνιακών δυσκολιών.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

  • Behindertengleichstellungsgesetz – BGG. 2002. https://www.gesetze-im-internet.de/bgg/BJNR146800002.html.
  • Greco, Gian Maria (2016), «On Accessibility as a Human Right, with an Application to Media Accessibility». Στο: Matamala, Anna and Orero, Pilar. (επιμ.). Researching Audio Description. New Approaches. London: Palgrave Macmillan, 11-33.
  • Greco, Gian Maria (2018), «The nature of accessibility studies», Journal of Audiovisual Translation 1(1), 205-232.
  • Καρβούνης, Χρήστος/Κουφαλά, Κωνσταντίνα/Seel, Olaf Immanuel (2024), Απλή γλώσσα και κείμενα της ελληνικής δημόσιας διοίκησης: Απόπειρα γλωσσικού εξορθολογισμού, Αθήνα (υπό έκδοση).
  • Lindholm, Camilla/Vanhatalo, Ulla (eds.) (2021), Handbook of Easy Languages in Europe. (Easy – Plain – Accessible, 8), Berlin: Frank & Timme.
  • Maaß, Christiane (2020), Easy Language – Plain Language – Easy Language Plus. Balancing Comprehensibility and Acceptability. (Easy – Plain – Accessible, 3), Berlin: Frank & Timme.
  • Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (1948), Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Ελληνική Έκδοση. https://www.ohchr.org/en/human-rights/universal-declaration/translations/greek-ellinika?LangID=grk
  • Rizzo, Alessandra (2020), «Introduction: The value of accessibility in the cultural and creative industries Translation-driven settings». Στο: Rizzo, Alexandra (επιμ.). The value of accessibility in the cultural and creative industries Translation-driven settings. Bridge 1(2), 1-17.
  • Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ανθρώπων με Αναπηρία (2008),  (https://www.ohchr.org/en/instruments-mechanisms/instruments/convention-rights-persons-disabilities).