Η Βιλελμίνη Σωσώνη είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου και κάτοχος μεταπτυχιακού και διδακτορικού τίτλου σπουδών στη Μετάφραση από το Πανεπιστήμο του Surrey.

Έχει συμμετάσχει σε πολλά ερευνητικά έργα και είναι, μεταξύ άλλων, ιδρυτικό μέλος του Εργαστηρίου Γλώσσα και Πολιτική του Ιονίου Πανεπιστημίου και του Ελληνικού Παραρτήματος του Women in Localization, αντιπρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Μεταφρασεολόγων, Γραμματέας της διεθνούς ένωσης ASLING (International Association for Advancement in Language Technology), και μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής και της Επιτροπής Διαχείρισης του European Master’s in Technology for Translation and Interpreting (EM TTI) που χρηματοδοτείται από το Erasmus+.

Η δουλειά των μεταφραστών/-στριών οπτικοακουστικών κειμένων, εκτός από τη χαρά της δημιουργίας και την επαφή με τον κινηματογράφο, την τηλεόραση και τα μέσα γενικότερα, έχει έναν ιδιαίτερα στρεσογόνο χαρακτήρα λόγω της έλλειψης σταθερού προγράμματος και κατά συνέπεια προγραμματισμού, λόγω των αυστηρών προθεσμιών, των χαμηλών τιμών, του ανταγωνισμού, καθώς και της έλλειψης χρόνου ξεκούρασης (Kuo, 2015).

Ο μέσος όρος ολοκλήρωσης ενός έργου στην Οπτικοακουστική Μετάφραση είναι λίγες μόνο ημέρες, ενώ ο προγραμματισμός είναι ανέφικτος, καθώς τα έργα ανατίθενται ανά πάσα στιγμή, χωρίς κάποιου είδους προσυνεννόηση, όπως συμβαίνει σε άλλα είδη, όπως η λογοτεχνική μετάφραση για παράδειγμα.

Και εν μέσω της δουλειάς αυτής, υπάρχουν πολλές άλλες υποχρεώσεις, όπως για παράδειγμα ανάγκη για φροντίδα της οικογένειας, μια δεύτερη δουλειά, υποχρεώσεις προσωπικές, και φυσικά ελεύθερος χρόνος για προσωπική εξέλιξη και ευεξία (Vyas & Shrivaslava, 2017).

Η παρούσα ανακοίνωση, λοιπόν, θα επικεντρωθεί στην ψυχική υγεία όσων ασχολούνται με την Οπτικοακουστική Μετάφραση και θα προτείνει το μοντέλο POLE (Prioritize, Organize, Live, Experience) για την καλύτερη διαχείριση της καθημερινότητας και την ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής (Brough et al, 2020). Στόχος είναι να καταδειχθεί ένας τρόπος διαχείρισης χρόνου και δραστηριοτήτων (Auer, 2022), ώστε οι μεταφραστές/-στριες οπτικοακουστικών κειμένων να έχουν καλύτερη ποιότητα ζωής και συνεκδοχικά να παράγουν καλύτερες και πιο ποιοτικές μεταφράσεις.

Το μοντέλο σχεδιάστηκε έπειτα από ποσοτική και ποιοτική έρευνα με τη χρήση online ερωτηματολογίων σε μεταφραστές/-στριες οπτικοακουστικών κειμένων και με στοχευμένες συνεντεύξεις (Saldanha & O’Brien, 2013) με δέκα εκ των απαντώντων σε δύο στάδια: μια συνέντευξη ανάκλησης (Mirlohi et al, 2011) σε συνέχεια της απάντησης του ερωτηματολογίου με παράλληλη συνεδρία για την επεξήγηση του μοντέλου POLE και μια συνέντευξη μετά από ένα δίμηνο με στόχο την παροχή ανατροφοδότησης σχετικά με τη λειτουργικότητα του μοντέλου και την παροχή προτάσεων και βελτιώσεων.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Auer, R. (2022) Inspirational Leadership: Sinek's" Start with Why" as a Human centered Concept in Strategic Management. Linz: Institute of Strategic Management.
• Brough, P., Timms, C., Chan, X. W., Hawkes, A., & Rasmussen, L. (2020). Work–life balance: Definitions, causes, and consequences. Handbook of socioeconomic determinants of occupational health: From macro-level to micro-level evidence, 473-487.
• Kuo, A. S.‑Y. (2015) Professional Realities of the Subtitling Industry: The Subtitlers’ Perspective. Banos Pinero, R., & Diaz Cintas, J. (eds), Audiovisual Translation in a Global Context, 163‑191.
• Mirlohi, M., Egbert, J. & Ghonsooli, B. (2011) Flow in Translation: Exploring Optimal Experience for Translation Trainees, Target 23(2): 251-271.
• Saldanha, G., & O'Brien, S. (2013) Research Methodologies in Translation Studies (1st ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315760100
• Vyas, A., & Shrivastava, D. (2017) Factors affecting work life balance-a review. Pacific Business Review International, 9(7), 194-200.

Η εξειδικευμένη μετάφραση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την τεχνολογία. Ωστόσο, καθώς οι τεχνολογικές καινοτομίες εξελίσσονται με πρωτοφανή ρυθμό, η μετάφραση γίνεται ολοένα και περισσότερο εξαρτημένη από την τεχνολογία και ψηφιοποιείται όλο και πιο πολύ, γεγονός που σαφώς επηρεάζει τις ικανότητες και δεξιότητες που πρέπει να διαθέτουν οι μεταφραστές, προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της μεταφραστικής πρακτικής.  Αυτό ισχύει και για τους θεσμικούς μεταφραστές (μεταφραστές ενωσιακών κειμένων), οι οποίοι πρέπει να εκπαιδεύονται/επιμορφώνονται συνεχώς και να μαθαίνουν να προσαρμόζονται σε νέες ροές εργασίας στις οποίες κυριαρχεί σε μεγάλο βαθμό η τεχνολογία. Η μελέτη παρουσιάζει τα ευρήματα μιας έρευνας που ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2022 εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) και επιδιώκει να διερευνήσει το εξελισσόμενο προφίλ του μεταφραστή και τη σχέση του με την αυτοματοποίηση και την ψηφιοποίηση, καθώς και τις προοπτικές που υπάρχουν, τις προκλήσεις που προκύπτουν και την επαγγελματική ταυτότητα του μεταφραστή του ΕΚ. 115 μεταφραστές, τόσο μόνιμοι υπάλληλοι όσο και ελεύθεροι επαγγελματίες/εργαζόμενοι με σύμβαση, απάντησαν στην έρευνα, η οποία περιλάμβανε ερωτήσεις κλειστού και ανοικτού τύπου, σε μορφή ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου. Τα ευρήματα αποκαλύπτουν ότι η φύση της εργασίας του μεταφραστή εντός του ΕΚ είναι εξαιρετικά ποικίλη και περιλαμβάνει καθήκοντα που σχετίζονται με τη μεταφραστική τεχνολογία καθώς και με την προσβασιμότητα και την οπτικοακουστική μετάφραση. Οι μεταφραστές του ΕΚ εκτιμούν τη σταθερότητα της εργασίας, την αμοιβή και την αίσθηση ότι συμβάλλουν στο ιδανικό της ΕΕ, ενώ θεωρούν πρόκληση τις πολύ στενές προθεσμίες, την απόδοση νεολογισμών, την έλλειψη τυποποίησης της ορολογίας και τη χρήση μηχανικής μετάφρασης.