Ο Αναστάσιος Ιωαννίδης είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου.

Είναι απόφοιτος των Τμημάτων Νομικής και Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ. Έχει πραγματοποιήσει μεταπτυχιακές σπουδές στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Κολωνίας, καθώς και στο Διατμηματικό Πρόγραμμα Σπουδών Διερμηνείας και το Πρόγραμμα «Γλώσσα και Πολιτισμός στο γερμανόφωνο χώρο» του ΑΠΘ, όπου εκπόνησε, επίσης, τη διδακτορική διατριβή του με θέμα τη δικαστική διερμηνεία.

Το επιστημονικό του έργο εστιάζεται κυρίως στον τομέα των Σπουδών Διερμηνείας και περιλαμβάνει μονογραφίες, άρθρα, συμμετοχές σε ερευνητικά προγράμματα, καθώς και ανακοινώσεις σε μεταφρασιολογικά συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Η διασφάλιση της ποιότητας των υπηρεσιών διερμηνείας που παρέχονται στα διάφορα περιβάλλοντα λειτουργίας του δημοσίου τομέα αποτελεί περίπλοκο και, μάλλον, δυσεπίλυτο ζήτημα. Η ίδια η έννοια της ποιότητας είναι δύσκολο να οριστεί με σαφή και ενιαία κριτήρια (Pöchhacker 2001, Kalina 2012, ColladosAís&GarcíaBecerra 2015), ενώ και τα μέτρα που λαμβάνονται ανά τον κόσμο για τη διασφάλισή της έχουν ανομοιογενή και συχνά αποσπασματικό χαρακτήρα (Giambruno 2014). Το αποτέλεσμα είναι να καταγράφονται διαχρονικά περιπτώσεις παροχής υπηρεσιών διερμηνείας με κακή ή ανεπαρκή ποιότητα στην Ελλάδα και διεθνώς (βλ. ΕASO 2020, ΕUAA 2022, Eulita 2020). Για την αντιμετώπιση του ζητήματος, το ελληνικό Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου σε συνεργασία με το Ιόνιο Πανεπιστήμιο προχώρησε πρόσφατα στην υλοποίηση ενός έργου με βασικό σκοπό τη θεσμοθέτηση ενός εθνικού μητρώου διερμηνέων. Το τελευταίο αναμένεται να αποτελέσει μια μόνιμη και ποιοτική λύση στον τομέα της διερμηνείας και να συμβάλει πιο αποδοτικά στην αντιμετώπιση των αυξημένων αναγκών του δημοσίου τομέα (βλ. ΥΑ 8000/20/76/5-οστ΄/01-12-2021). Στο πλαίσιο αυτό, σκοπός της παρούσας εισήγησης είναι, αφού περιγράψει την έννοια της ποιότητας και αναφέρει εν είδει καλών πρακτικών ορισμένα από τα μητρώα διερμηνέων που τηρούνται στο εξωτερικό, να παρουσιάσει το ελληνικό μητρώο, έτσι όπως αυτό σχεδιάστηκε από την ερευνητική ομάδα του Ιονίου Πανεπιστημίου στο πλαίσιο του παραπάνω αναφερόμενου έργου.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Collados Aís, A. & García Becerra, O. (2015). Quality. In H. Mikkelson & R. Jourdenais, (eds.) Routledge Handbook of Interpreting. London/New York: Routledge.
• EASO (2020). EASO Asylum Report 2020. Annual Report on the Situation of Asylum in the European Union. European Asylum Support Office.
• EUAA (2022). Asylum Report 2022. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
• Eulita (2020). Legal Translation and Interpreting Country Factsheet. https://www.eulita.eu/en/lit-country-information/ 
• Giambruno, C. (2014). Introduction. In C. Giambruno (ed.) Assessing legal interpreter quality through testing and certification: The Qualitas project (pp. 13-16). Alicante, Spain: Publicaciones Universidad de Alicante.
• Kalina, S. (2012). Quality in interpreting. In Y. Gambier & L. van Doorslaer (eds) Handbook of Translation Studies, Vol. 3 (pp. 134-140). Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.
• Pöchhacker, F. (2001). Quality Assessment in Conference and Community Interpreting. Meta: Journal des traducteurs 46 (2), 410-25.

Το έργο ReTrans του προγράμματος Erasmus+ αποβλέπει στρατηγικά στην αύξηση της ευαισθητοποίησης για τη διερμηνεία σε ζώνες διέλευσης προσφύγων, παρέχοντας σε φοιτητές και καθηγητές ιδρυμάτων που εκπαιδεύουν διερμηνείς στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό και εύχρηστα εκπαιδευτικά εργαλεία.

Ειδικότερός στόχος του έργου είναι να βοηθήσει όσους φοιτούν ή διδάσκουν διερμηνεία σε περιβάλλοντα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να κατανοήσουν τις ιδιαίτερες προκλήσεις όχι μόνο της ίδιας της διερμηνείας, αλλά και της επαρκούς διαχείρισης της παροχής γλωσσικών υπηρεσιών για όλους τους συμμετέχοντες της επικοινωνίας. Παράλληλα, το έργο απευθύνεται και σε άτομα που προσφέρουν υπηρεσίες διερμηνείας στο προσφυγικό πλαίσιο χωρίς να έχουν κάποια κατάρτιση, καθώς και σε όσους διαχειρίζονται αυτές τις υπηρεσίες.

Στο πλαίσιο αυτό, στην αρχική φάση του έργου πραγματοποιήθηκε η καταγραφή της τρέχουσας κατάστασης στις χώρες-εταίρους (Αυστρία, Ελλάδα, Βόρεια Μακεδονία και Σλοβενία) με την άντληση τόσο ποσοτικών δεδομένων μέσω ερωτηματολογίων όσο και ποιοτικών δεδομένων μέσω συνεντεύξεων στις οποίες συμμετείχαν διερμηνείς, πρόσφυγες και δημόσιοι λειτουργοί. Στη συνέχεια αναπτύχθηκαν διαδραστικά παιχνίδια, podcast και βίντεο τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ασύγχρονη εκπαίδευση των ομάδων-στόχου. Όλοι οι εκπαιδευτικοί πόροι που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο του έργου αποτελούν καινοτόμες και αειφόρες προσεγγίσεις στη μάθηση με βάση τα παιχνίδια και την εκπαίδευση με σύγχρονα μέσα.